Rok liturgiczny jest miejscem i czasem przygotowania do sakramentów inicjacji, ponieważ „nikt nie rodzi się chrześcijaninem, ale się nim staje” (Tertulian). Wszyscy tworzący wspólnotę Kościoła mogą w nim zrozumieć na nowo to, co dokonało się w nich dzięki przyjętym sakramentom.
Kościół w czasie Adwentu obrzędowo przyjmuje katechumenów, prowadząc z nimi dialog: O co prosisz Kościół? O wiarę. Co daje ci wiara? Życie wieczne. Po wyrażeniu gotowości katechumeni są prowadzeni z najbardziej wygaszonej części kościoła do rozświetlonego wnętrza. Ten obrzęd zawiera głęboką symbolikę przejścia z ciemności do światła, wyrażającą kondycję katechumenów.
Kolejnym znakiem, który im towarzyszy, jest naznaczenie krzyżem narządów zmysłów katechumena. Naznaczenie to wskazuje na przynależność do Chrystus i przypomina o tym, że Syn Boży odkupił każdego człowieka. Apokalipsa przywołuje obraz opieczętowanych, należących do Baranka (por. Ap 7, 1-4, 9nn.). Kapłan czyni znak krzyża na czole, aby katechumen mógł poznać i naśladować Chrystusa; na uszach, aby usłyszał głos Pana; na oczach, aby ujrzał jasność Bożą; na ustach, aby odpowiedział na słowo Boże; na piersiach, aby Chrystus przez wiarę mieszkał w sercu katechumena; na barkach, aby człowiek rozpoczynający przygotowanie do chrztu udźwignął słodkie brzemię krzyża.
Po tym obrzędzie następuje wprowadzenie do Kościoła, wręczenie krzyża i księgi Ewangelii (por. OCWD 93), aby człowiek przygotowujący się do przyjęcia chrztu mógł Chrystusa lepiej poznać i naśladować. Jego światem ma być właśnie Jezus, posłany jako Słowo Ojca, by rodzić się w sercu, a następnie, by być przyjętym w darze zbawienia – odrodzenia w kąpieli chrzcielnej w Wigilię Paschalną.
Adwentowe czuwanie Kościoła jest wołaniem o wiarę, która daje życie wieczne. Ona bowiem jest kluczem do odczytywania znaków. Życie wieczne przychodzi w Nowonarodzonym. Jest to wołanie, by przyjąć światło Boga, by wejść z Nim na drogę synostwa we wspólnocie Kościoła. Czas Adwentu i Bożego Narodzenia pomaga w formowaniu świadomości, w przygotowaniu do spotkania z objawiającym się, przychodzącym Bogiem. Jest czasem oczekiwania w wierze na przyjście obiecanego Mesjasza, czasem spełniającej się obietnicy o życiu wiecznym, które zostaje objawione w Chrystusie. W liturgii tego czasu Kościół z wiarą i nadzieją oczekuje przyjścia Chrystusa, swojego Zbawiciela. Wyraża tę prawdę tekst pierwszej prefacji adwentowej: spełnił Twoje odwieczne postanowienia, a nam otworzył drogę wiecznego zbawienia. Wraz z Narodzeniem Chrystusa, Bożego Syna, nastąpi eskalacja światła, którą wyraża liturgia pierwszej prefacji Narodzenia Pańskiego: zajaśniał oczom naszej duszy nowy blask Twojej światłości, abyśmy poznając Boga w widzialnej postaci, zostali przezeń porwani do umiłowania rzeczy niewidzialnych. A w drugiej prefacji na ten sam okres Narodzenia Pańskiego wybrzmi cel Jego przyjścia: zaczął istnieć w czasie, aby podźwignąć wszystko, co grzech poniżył, odnowić całe stworzenie i zbłąkaną ludzkość doprowadzić do królestwa niebieskiego. W ikonografi Bożego Narodzenia, zwłaszcza w Kościele wschodnim, w symbolice ikony, dostrzegamy elementy wskazujące na ten cel Narodzin Boga, który przychodzi, aby zbawić człowieka i dać mu życie wieczne. Symbolicznie przedstawia to krzyż ukazany już w żłobie, a także materiał, w który zawinięte jest Dzieciątko Jezus, nawiązujący do całunu. Misterium Wcielenia dokonuje się bowiem dla Misterium Zmartwychwstania.
