Święto Podwyższenia Krzyża Świętego można obchodzić jako historyczną rocznicę odnalezienia czcigodnej relikwii. Był to istotny element wielkiego dzieła upamiętniania przez pierwszego chrześcijańskiego władcę Imperium Rzymskiego, Konstantyna Wielkiego (272-337 r.) i jego matkę, św. Helenę (ok. 250-ok. 330) śladów Pana Jezusa w Ziemi Świętej. Przypomniano w ten sposób o tym, że nasze zbawienie nie zależy od teologicznych sporów i mnożonych polemicznych traktatów subtelności, ale od twardej belki krzyża nasiąkniętej krwią Zbawiciela. Jezus z Nazaretu chodził po drogach, odwiedzał konkretne miasta i wsie, które wciąż jeszcze istniały, pomimo krwawych wojen. Powstała sieć świątyń, w których chrześcijanie medytowali bóstwo i człowieczeństwo swego Pana.