W różnych religiach wyznawcy, chcąc zorganizować swoją działalność kultyczną, wypracowywali wykazy świąt stałych i ruchomych w ciągu roku. W ten sam sposób opracowano również chrześcijański, katolicki kalendarz liturgiczny. W Ogólnych normach roku liturgicznego i kalendarza, które są pewnego rodzaju wprowadzeniem do Kalendarza Kościoła rzymskiego, zostało zauważone, że „Kalendarz ogólny jest ustanowiony na użytek całego obrządku rzymskiego, kalendarze własne dotyczą kościoła miejscowego lub wspólnoty zakonnej” (ONRLiK 48).
Powstawanie kalendarza liturgicznego ma zatem ścisły związek z kształtowaniem się roku liturgicznego. Pierwsze kalendarze zawierające wykazy męczenników wraz z datą i miejscem śmierci pojawiły się już pod koniec II w. W wieku XII w kalendarzach zaczyna się wspominać również innych świętych, nie męczenników (są to święta stałe związane z kalendarzem słonecznym i niemające związku z datą celebrowania Wielkanocy, tzw. Sanctorale) i dołącza się do kalendarzy różne święta ruchome związane z kalendarzem księżycowym oraz zależne od daty Wielkanocy (tzw. Temporale). Taki kształt kalendarza został zatwierdzony przez Sobór Trydencki i w XVI w. ukazało się Martyrologium rzymskie. Od XVII w. wspomnienia świętych (Sanctorale) praktycznie przesłaniały obchody głównych tajemnic wiary. Taki stan rzeczy utrzymał się aż do początku XX wieku. Papież Grzegorz XII (1572-1585), wprowadzając reformę kalendarza w 1582 r., pragnął podkreślić centralne miejsce Wielkanocy w roku liturgicznym.
Następna rewizja kalendarza liturgicznego nastąpiła po Soborze Watykańskim II, który zalecił, aby obchód misterium paschalnego i jego rozwinięcie w ciągu dni, tygodni i całego roku stanowił istotę kultu chrześcijańskiego (Paweł VI, Mysterii Paschalis, por. KL 102-111). Stąd też w szczególny sposób podkreślono niedzielę jako pierwotny dzień świąteczny (KL 106) oraz wyróżniono święta Pańskie, podczas których wspominamy dzieło naszego odkupienia. W ten sposób obecny kalendarz liturgiczny stawia na pierwszym miejscu obchody związane z tajemnicami zbawienia przed wspomnieniami świętych. Tajemnice zbawienia, które celebrujemy w ciągu roku liturgicznego, są uporządkowane w następujący sposób: celebracje związane z uroczystością paschalną (Wielki Post, Triduum Paschalne, w którego centrum jest uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego, okres Wielkanocy), celebracje związane z okresem objawienia Pańskiego (Adwent, okres Narodzenia Pańskiego, Objawienie Pańskie) i wreszcie okres, w którym nie celebrujemy żadnego szczególnego aspektu zbawienia, czyli okres zwykły w ciągu roku.
Wspomnienia świętych natomiast (Sanctorale) uporządkowano tak, by obchodzić je przede wszystkim w dzień rocznicy śmierci, czyli dnia narodzin dla nieba, gdyż to właśnie śmierć upodobniła ich do ich Mistrza i Pana. Jeśli natomiast nie jest możliwe wspominanie danego świętego w rocznicę jego śmierci, wybiera się inny, znaczący dzień, związany z jego życiem (rocznica święceń kapłańskich, beatyfikacji lub kanonizacji, rozpoczęcia pontyfikatu itp.). Do kalendarza ogólnego, obowiązującego w całym Kościele rzymskim wybiera się świętych, których życie i śmierć miały znaczenie dla całego Kościoła. Natomiast innych włącza się do kultu w ich kręgu kulturowym: kraju, regionie geograficznym, na którym działali, diecezji czy zakonie. Ogólny kalendarz liturgiczny powinien odzwierciedlać powszechność Kościoła, dlatego też obchodzi się wspomnienia wielu świętych, którzy są reprezentantami różnych krajów, stanów życia i epok historycznych.
