Dla chrześcijan czas nie jest zwyczajnym następstwem dni i nocy, tygodni, miesięcy i pór roku. Od chwili Wcielenia stał się szczególnym momentem, w którym – zwłaszcza w liturgii – wierzący mogą doświadczać obecności i zbawczej mocy Chrystusa. Czas w ten sposób przestaje być tylko przeżywany jako chronos – chronologia, coś, co ma swój określony bieg i rytm, a staje się kairos – czyli czasem, w którym doświadczamy zbawienia. Rok liturgiczny jest bowiem przestrzenią, w której całość historii zbawienia (przeszłość – teraźniejszość – przyszłość) urzeczywistnia się w konkretnym czasie zgromadzenia liturgicznego w ciągu jednego roku. Dzieło Chrystusa, po Jego Wniebowstąpieniu, trwa dalej przez celebrację liturgii, która jest szczytowym momentem zbawienia.
W liturgii historyczne aspekty misterium Chrystusa są przypominane w określonych momentach roku kalendarzowego. Wielkanoc i Zesłanie Ducha Świętego oraz przygotowanie do tych świąt mają miejsce na wiosnę. Narodzenie Pańskie i Objawienie odnoszą się do przesilenia zimowego, czyli ukazują zwycięstwo światła nad ciemnością. Dni krzyżowe czy też kwartalne dni modlitw, które odbywają się cztery razy do roku, odnoszą się do rytmu pracy człowieka. Czas liturgiczny zatem odnosi się do cyklu kalendarzowego, ale się w nim nie zamyka. Cykliczność roku liturgicznego ma nas bowiem doprowadzić do takich punków jak „rok łaski pańskiej” zapoczątkowany przez Chrystusa lub też rok jubileuszowy, o którym wspomina Księga Kapłańska (por. Kpł 25, 8-17), a który przeżywaliśmy również na przełomie tysiącleci jako Wielki Jubileusz Roku 2000. Czas roku liturgicznego daje nam sposobność pogłębiania przeżywania misterium
Chrystusa, aż dojdziemy do pełni,czyli do całkowitego upodobnienia się do naszego Mistrza i Pana, Chrystusa. W ten sposób rok liturgiczny posiada dwie cechy charakterystyczne – ciągłość i cykliczność,
co każdego wierzącego powinno prowadzić do postępu w doskonałości. Dlatego też jego struktura sprzyja postawie ciągłego rozwoju, nieustannego powracania do tych samych treści przeżywanych w różnych okresach życia, stając się w ten sposób drogą wiary i życia.
Rok liturgiczny ma charakter sakramentalny – jest znakiem, który ukazuje
i uobecnia zbawczy potencjał Paschy Chrystusa dla każdego chrześcijanina. W czasie roku liturgicznego jest głoszone słowo Boże i są sprawowane sakramenty. Wydarzenie zbawcze, jakim była Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie Chrystusa, nastąpiło raz jeden – podczas Jego ziemskiego życia. Staje się ono jednak dostępne dla każdego wierzącego dzięki wspólnocie Kościoła, która stała się depozytariuszem dóbr zbawienia. Chrystus staje się obecny nie w sposób, który znosiłby dystans czasowy tak, jakby nie było różnicy między „wtedy” (tym, co było) a „teraz” (tym, co jest), lecz na sposób misteryjny – realnie, choć pod znakami sakramentalnymi. Każda celebracja liturgiczna, a zwłaszcza eucharystyczna, polega na wspominaniu tego, co się już wydarzyło, i przyzywaniu Ducha Świętego, aby dokonał w nas, dzisiaj, tego zbawczego wydarzenia, które wspominamy, abyśmy mieli w nim udział. W ten sposób misterium zbawienia staje się obecne w zgromadzeniu, które je celebruje.
Katecheza liturgiczna zatem – jak zostało to ujęte w Katechizmie Kościoła Katolickiego – ma na celu wprowadzenie w misterium Chrystusa (jest „mistagogią”), przechodząc od tego, co widzialne, do tego, co niewidzialne, od znaku do tego, co on oznacza, od
„sakramentów” do „misteriów” (KKK 1075).
opr. na podstawie:
M. Auge, Rok liturgiczny. To sam Chrystus,
który trwa w swoim Kościele, Kraków 2013.