Dwa pierwsze punkty pierwszego rozdziału omawianego dokumentu podkreślają, że w sprawowaniu Mszy św. jest rzeczywiście obecny Chrystus „w samym zgromadzeniu zebranym w Jego imię, w osobie szafarza, w swoim słowie (…) i (…) pod postaciami eucharystycznymi. (…) Msza św. składa się jakby z dwóch części, (…) z liturgii słowa i z liturgii eucharystycznej, które tak ściśle łączą się ze sobą, że stanowią jeden akt kultu. (…) Niektóre zaś obrzędy rozpoczynają i kończą celebrację” (OWMR 27–28).
Do elementów Mszy św. należą:
– czytanie i wyjaśnianie słowa Bożego, w którym przemawia do nas Bóg, a „Chrystus obecny w swoim słowie, zwiastuje Ewangelię” (OWMR 29);
– modlitwy i inne części należące do kapłana: modlitwa eucharystyczna, „będąca szczytem całej celebracji” (OWMR 30), oracje (modlitwy przewodniczącego), czyli kolekta, modlitwa nad darami i modlitwa po komunii. Do kapłana należy również wypowiadanie zachęt, które może on dostosować do potrzeb zgromadzenia, a także „kierowanie liturgią słowa oraz udzielenie końcowego błogosławieństwa”.
Oprócz modlitw, które kapłan wypowiada w imieniu zgromadzenia i powinien to czynić głośno i wyraźnie, są też takie, które wypowiada we własnym imieniu i czyni to po cichu. Należą do nich: „modlitwa przed odczytaniem Ewangelii, podczas przygotowania darów, przed komunią kapłana i po jej przyjęciu” (OWMR 33).
Wśród innych formuł występujących w czasie celebracji Ogólne Wprowadzenie do Mszału wymienia:
– dialogi między kapłanem a zgormadzonymi wiernymi;
– aklamację, odpowiedzi na pozdrowienia i modlitwy kapłana;
– inne części pożyteczne dla wyrażenia i pogłębienia czynnego udziału wiernych, takie jak akt pokuty, wyznanie wiary, modlitwa powszechna i modlitwa Pańska;
– niektóre formuły stanowią osobny obrzęd, należą do nich: hymn Chwała na wysokości Bogu, psalm responsoryjny, aklamacja przed Ewangelią, śpiew Święty, aklamacja anamnezy (odpowiedź na wezwanie: „Oto wielka tajemnica wiary”), śpiew po komunii;
– inne formuły towarzyszące jakiemuś obrzędowi, a należą do nich: śpiew na wejście i przygotowanie darów, śpiew przy łamaniu Chleba (Baranku Boży), śpiew na komunię.
Dokument omawia również znaczenie śpiewu, podkreślając, że jest on znakiem radości serca i dlatego należy przywiązywać do niego wielką wagę, uwzględniając mentalność ludów i możliwości każdego zgromadzenia liturgicznego.
Następnie ukazano gesty i postawy ciała, jakie przyjmujemy podczas celebracji. Winny one zmierzać do tego, aby cała celebracja odznaczała się pięknem i szlachetną prostotą. „Zachowywanie przez wszystkich uczestników jednolitych postaw ciała jest znakiem jedności członków chrześcijańskiej wspólnoty zgromadzonych na celebrowanie świętej liturgii” (OWMR 42).
Postawę stojącą zgromadzeni przyjmują od rozpoczęcia śpiewu na wejście aż do kolekty włącznie, podczas śpiewu aklamacji przed Ewangelią, w czasie głoszenia Ewangelii, podczas wyznania wiary i modlitwy powszechnej oraz od wezwania: „Módlcie się bracia (…)”, przed modlitwą nad darami do końca Mszy św., uwzględniając wymienione w innym miejscu wyjątki.
Postawę siedzącą wierni przyjmują podczas słuchania czytań przed Ewangelią, psalmu responsoryjnego, homilii i przygotowania darów. Mogą też przyjąć tę postawę podczas milczenia po komunii św.
Postawę klęczącą natomiast przyjmują podczas konsekracji, i w Polsce – także na słowa: Oto Baranek Boży. Mogą również klęczeć podczas przyjmowania Komunii św., jeśli taka forma została przyjęta w danej wspólnocie. Zawsze jednak, gdy Komunii św. udziela się pod obiema postaciami, należy zachować postawę stojącą.
